Yapı Mühendisliğinde Devrim: Çelik Yapılar

Çelik yapılar ortaya çıktığından bu yana, devasa gökdelenler ve uzun köprüler inşa edilebilmiştir. Dayanıklı ve hafif bir malzeme olması ve depreme dayanabilmesi gibi özelliklerinden dolayı, günümüzde de kritik bölgelerdeki yapıların inşası için çelik malzemesi hala kullanılmaya devam edilmektedir.

Çelik Yapıların Özellikleri

Çelik yapı özellikleri, aşağıda saydığımız gibidir:

Çelik yapıların çoğu fabrikasyon ürünlerdir. Bu özellikleri nedeniyle çok az hata oranına sahiptirler.
Çelik parçaların taşınması ve montajı oldukça kolaydır.
Her türlü hava koşulunda çelik yapılar ilerleyebilir.
Dış etkilere karşı oldukça dayanıklıdırlar. Paslanmaz ve korozyona uğramazlar.
Yapı tasarımında çok fazla seçenek sunar.
Çelik yapılar, az alanda çok iş yapılabilmesine imkan sağlarlar. Çelik kolon ve kirişlerin boyutları, betonarme olanlarına göre daha küçüktür.
Çelik yapılarda duvar kalınlıkları standart oranlardadır. Bu yüzden cephe kaplamaları için daha fazla alan elde edilmiş olur.
Her türlü kullanım için hesaplanabilir ve uygulanabilir.
Uluslar arası standartlara göre üretildiği için her ülkede kullanım imkanı bulur.
Çelik yapılar, yapı elemanları en kolay montajlanabilen özelliklere sahiptir.

Çelik Yapı Çeşitleri

Kullanım amacına göre çelik yapılar, bazı kategorilerde değerlendirilirler. Çelik yapı çeşitleri, aşağıda detaylı bir şekilde anlatılmıştır.

Çelik konstrüksiyon yapılar: En fazla genişliği 30 metre olacak şekilde üretilirler. Yani yapı açıklığı 30 metreyi geçemez. İkili, üçlü, dörtlü ve beşli bloklar halinde üretimi gerçekleştirilir. Kat yüksekliği 2,5 metre olacak şekilde istenilen sayıda kat çıkılabilir. Çelik cıvata ve somunlarla çelik bloklar birbirine bağlanır.

Hibrit Çelik Yapılar: DIN EN 10147-00 standartlarında üretilirler. Çelikle birlikte gaz beton gibi malzemelerin kullanıldığı bir sistemdir. Yani bu iki malzeme ile yapı, daha güçlü hale getirilmiştir.

Çelik Yapı Malzemeleri

Çelik yapı malzemeleri; bulonlar, vidalar, kaynak elemanları, punto ve perçinler ve çivilerden oluşmaktadır.

İnşaatta Çelik Kullanımı ve Devrimsel Değişiklikler

İnşaatta çelik kullanımı, yakın bir tarihtedir. Birinci dünya savaşı yıllarından sonra çelik kullanılmaya başlanmış ve devrimsel gelişmeler yaşanmıştır. Mesela devasa gökdelenlerin inşası mümkün hale gelmiş ve kıtaları birbirine bağlayan köprüler yapılabilmiştir.

İnşaat teknolojisinin lokomotifi olan çelik yapılar, günümüzde ayrıca büyük depo yapılarında ve stadyum gibi alanlarda da kullanılmaktadır.

Çelik Yapılar Nerelerde Kullanılır?

Çelik yapılar, aşağıdaki yapılarda kullanılır:

Gökdelen yapımında,
Stadyum ve spor komplekslerinde,
Büyük hangarların inşasında,
Fabrika binalarında,
Büyük sanayi bölgelerinde,
Otopark inşasında ve
Geçici olarak kullanılacak yapılarda özel proje olarak.

Çelik Yapıların Avantajları

Çelik yapıların avantajları oldukça fazladır. Biz aşağıda birkaçından bahsedeceğiz.

Yüksek mukavemete sahiptir. Malzeme gideri diğer türdeki yapılara göre daha azdır. Ayrıca yapının ağırlığını önemli ölçüde azaltır.
Çelik malzemesi ile yapılan yapılar sökülebilir ve çıkan malzeme tekrar kullanılabilir.
Yapılarda değişiklik yapılmasına olanak sağlar. Ayrıca yapılara kolaylıkla ilaveler gerçekleştirilebilir.
Yapım aşamasında, yapı kusurları kolaylıkla tespit edilebilir ve düzeltilebilir.
Bakımına dikkat edilirse ve düzenli olarak bakımı yapılırsa, uzun yıllar boyunca kullanılabilir.
Küçük kolon ve kirişlere sahip olduğu için iç mekanda daha fazla tasarım yapmaya imkan sağlar.
Depreme dayanıklı bir sistemdir.
İnşaat süresini kısaltır. Çoğunlukla montaj işlemi yapılır.
Statik hesaplamalarda homojen yapısından dolayı hata payı oldukça düşüktür.

Çelik Yapıların Dezavantajları

Sesi ve ısıyı iyi ileten bir malzemedir. Bu yüzden ses ve ısı yalıtımına epey para harcanması gerekebilir.

Isı direnci, çelik yapıların dezavantajları arasındadır. Yani ısıyı çok iyi ilettiklerinden dolayı, yüksek sıcaklıklarda eriyebilirler. Bu durum ise yapının tehlikeye girmesinin nedenidir.

Rutubete karşı oldukça dayanıksızdır. Çok kolay paslanabilir. Bu yüzden galvaniz malzemesi ile kaplanması ya da boyanması gerekir.

Esneklik özelliğini kaybettiğinde çok kolay kırılabilir.

İnşaat alanına taşınması gerekir. Sadece çelik üretim tesislerinde bulunur. Bu durum ise yol maliyetinin artmasına neden olur.

MEG Çelik yapı çeşiterinden çelik çatı sistemleri ve asma kat projelerimiz hakkında bilgi almak için ilgili sayfamıza ulaşabilirsiniz.